به گزارش شایان آگاهان ایده : ساختمان سازی صنعتی روبه رشد در ایران است. روزانه میلیون ها ساختمان در ایران ساخته می شوند که هر کدام برای هدف خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. اما آیا صنعت ساختمان سازی در ایران با معیارهای روز دنیا برابر است؟ جواب این پاسخ را شاید بتوان در لابلای بررسی تمام جوانب این صنعت در ایران پیدا کرد. برای اینکه این صنعت در ایران با استاندارد های روز دنیا پیشرفت کند باید ابتدا بتواند مشکلات و موانعی زیادی را از میان بردارد. در ادامه بعد از تعریف اینکه ساختمان چیست به بررسی همه جوانب موجود در این صنعت خواهیم پرداخت. دانستن مسائل موجود در این صنعت به ایجاد درک بهتر از صنعت ساختمان سازی در کشورمان کمک می کند.
صنعت ساختمان سازی و بازار مسکن از پر رونق ترین صنایع جهان است. اکثر مردم به دلیل سود دهی بالای این بازار اقدام به ساخت و ساز از یک طبقه تا چند طبقه می کنند. به همین جهت داشتن یک دانش کلی از نحوه ساختن یک سازه کمک می کند تا افراد سودجو نتوانند از هر فرصتی برای صرف هزینه اضافی استفاده کنند. لازم به ذکر است که در طول فرایند ساختمان سازی به کارگران زیادی نیاز است و مصالح زیادی به خصوص آهن آلات مصرف می شوند تا یک سازه به شکل نهایی خود درآید.
صفر تا صد ساختمان سازی
ساختمان در واقع سازه ای است که از مصالحی همچون آجر، سنگ، بتن، آهن و غیره ساخته می شود و میتواند فضا را به دو قسمت درون و بیرون تقسیم کند. ساختمان به عنوان یک سرپناه محلی برای سکونت و زندگی، کار یا هر هدف دیگری ساخته می شود. برخی متخصصان در این صنعت ساختمان ها را از نظر ارتفاع آنها دسته بندی می کنند. به عنوان مثال اگر ارتفاع و بلندی یک ساختمان از حد مشخصی که شهرسازی تعیین کرده بلندتر باشد، به آن ساختمان بلند مرتبه می گویند. لازم است بدانید که طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری در ایران و در سال ۱۳۷۷، به ساختمان هایی که بالای شش طبقه داشته باشند ساختمان بلند مرتبه اطلاق می شود. طبق همین مصوبه به ساختمان های بلند بزرگ و دارای قدمت تاریخی نیز عمارت می گویند. برج یا آسمان خراش نیز به آن دسته از ساختمان های بسیار بسیار بلند که بالای پنجاه طبقه باشند گفته می شود.

مراحل ساختمان سازی
شالوده های ساختمان اغلب برای تحمل بارهای سازه ضعیف هستند. بسیاری از تکنیک ها مانند تقویت خاک و استفاده از مقاطع سبک در اسکلت سازه برای افزایش مقاومت و کاهش وزن ساختمان ها مفید هستند. در همین رابطه، کارآمدترین و در عین حال گران ترین گزینه، شمع کوبی است. در فرآیند شمع کوبی، برای انتقال بارهای ساختمان به لایه های عمیق تر زیر پی، از سازه های ستون مانند استفاده می کنند.
دال های بتنی عناصر سازه ای هستند که برای ایجاد سطوح افقی مسطح مانند کف، سقف استفاده می شوند. آن ها بارهای وارد شده را از ستون ها به دیوارها منتقل می کنند. شرایط و ضوابط مختلفی برای انتخاب دال بتنی مناسب و مقرون به صرفه، با در نظر گرفتن نوع ساختمان، چیدمان معماری، ویژگی های زیبایی شناختی و طول دهانه وجود دارد.
در صنعت ساختمان سازی همواره مهم ترین دغدغه افزایش استحکام ساختمان ها است. همه مهندسان هنگامی که یک ساختمان ساخته می شود موارد زیادی وجود دارند که استقامت ساختمان را کم می کند. یکی از این موارد ایجاد ستونچه در ساختمان سازی است و باعث تخریب کل ساختمان می شود.
گودبرداری
گودبرداری یکی از مهم ترین مراحل ساخت یک ساختمان محسوب می شود. تعیین عمق گودبرداری بسیار مهم است و محاسبه عمقی که برای گودبرداری نیاز است یک کار مهندسی است و باید توسط متخصص این کار انجام شود. گودبرداری با توجه به تعداد طبقات و همچنین میزان باری که به پی ساختمان وارد می شود، تعیین میگردد.
این کار باید در نهایت دقت و توسط مهندس سازه انجام شود؛ چرا که هرگونه اشتباه در محاسبات گودبرداری خطرات زیادی را برای ساختمان و ساکنان آن ایجاد خواهد کرد. یکی از این خطرات نشست ساختمان پس از ساخت می باشد.
بتن ریزی
در مرحله بعد یعنی مرحله بتن ریزی باید داخل گود یک لایه به اندازه ۱۰ الی ۱۵ سانتی متری با بتن پر شود. دلیل اهمیت داشتن این مرحله از ساخت یک ساختمان این است که بتن میزان بار وارد شده از سمت سازه را تحمل مینماید و اجازه نشست کردن ساختمان را نمیدهد و از نشست ساختمان جلوگیری می نماید.
بعد از بتن ریزی پی ساختمان را با میلگردهای مش شده آرماتوربندی میکنند. در این مرحله پی ساختمان یا فونداسیون اجرا می شود.
اسکلت بندی ساختمان
اسکلت ساختمان ها می تواند بر ۲ نوع باشد، اسکلت بتنی و اسکلت فلزی. اگر استحکام سازه و استحکام هر چه بیشتر ساختمان برای شما بسیار مهم است و در اولویت است، پیشنهاد می کنیم از اسکلت فلزی استفاده نمایید.
خرپا به سازه ای فلزی می گویند که از مثلث های به هم پیوسته تشکیل شده است و در ساخت سازه های مختلف کاربرد دارند. وظیفه خرپا کنترل تنش و توزیع یکنواخت وزن ساختمان است. خرپاها دارای انواع مختلفی هستند و مزایا و کاربرد گوناگونی دارند.
لازم به ذکر است که از نظر اقتصادی استفاده از اسکلت بتنی نسبت به اسکات فلزی بسیار مقرون به صرفه تر می باشد و قیمت آهن آلات در سازه های ساختمانی بسیار تاثیرگذار می باشد. برای اطلاع بیشتر در مورد استقامت اسکلت ساختمان می توانید به مقاله استقامت اسکلت ساختمان در مقابل آتش سوزی مراجعه نمایید.
چیدن دیوار
مرحله بعدی چیدن دیوار می باشد. در این مرحله با استفاده از آجرهای پیش ساخته شروع به چیدن دیوار می نمایند لازم به ذکر است که دیوار های پیش ساخته از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه هستند و همچنین عایق صوتی و حرارتی می باشند.
نازک کاری ساختمان
بعد از تکمیل دیوارهای ساختمان مرحله بعدی نازک کاری ساختمان است. در این مرحله گچ کاری و سرامیک و رنگ کاری داخل ساختمان انجام می شود. گچکاری هم با مسطح کردن گچ روی دیوارها انجام میشود. در این بخش از کار کف ساختمان با لایه ای از ملات پوشانده می شود.
بعد از خشک شدن، کف ساختمان را با موزاییک یا کاشی میپوشانند و آب بندی میکنند تا از استحکام آن مطمئن شوند.کاشی کاری دیوارها با شاقول انجام میشود. بعد از این که کاشی کاری انجام شد و کاملا خشک شد، باید آن ها را با سیمان سفید بندکشی کنند.
تکمیل سقف
برای تکمیل سقف ساختمان می توان از سقف کاذب استفاده کرد و هم این که از داخل به وسیله گچ کاری، سقف را تکمیل کرد. معمولا گچ کاری در گذشته انجام میشد و یک روش قدیمی است. بعد از تکمیل سقف، نمای ساختمان به عنوان آخرین مرحله ساخت و ساز اجرا میشود و بعد از تمیز کردن محل، ساختمان آماده به مالک تحویل داده میشود.
اصول ساختمان سازی
همه ما می دانیم که نمی توان از هرگونه اشتباهی در ساخت و ساز جلوگیری کرد؛ اما به کار گیری اصول و استانداردها، به کاهش خطا کمک شایانی می کند. در واقع در طول ساخت هر سازه، تشخیص مشکلات و انجام اقدامات مناسب، تا حد زیادی از بروز اشتباهات جلوگیری می کند. همچنین بودجه برآورد شده در طول ساخت پروژه ذخیره می شود. همین موارد به ایمنی پروژه می افزاید که در نهایت سود زیادی را به همراه دارد.
صنعت ساختمان سازی هم مانند صنایع دیگر از اصول و قوانین خاصی پیروی می کند. راه های زیادی برای ساخت یک ساختمان وجود دارد اما همه این راه ها اصولی نیستند و در نظر گرفتن اصول ساختمان سازی به افزایش مقاومت ساختمان کمک می کند.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی در صنعت ساختمان سازی می توان با رعایت اصول ساختمان سازی به کاهش هزینه ساخت ساختمان کمک نمود. در این قسمت با برخی از اصول ساختمان سازی آشنا می شویم.
قالب عایق بتنی
قالب عایق بتنی به منظور کار با بتن آرمه استفاده می شود. در بتن آرمه، بتن با میلگردهای تقویتی مسلح استفاده میشود تا مقاومت کششی و خمشی سازه را افزایش یابد. قالب عایق بتنی از عایق های حرارتی با استحکام بالا ساخته میشوند.
این قالب ها مانند آجر در کنار هم قرار می گیرند و حاصل این کنار هم قرار گرفتن ها، دیواری از بتن است که با ماده عایق احاطه میشود. این دیوارها از استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند و از نظر مصرف انرژی نیز بهینه هستند.
ایر کلایت
بتن هوادهی شده ایرکلایت یا بتن سبک گازی، از جمله مصالح ساختمان سازی مدرن می باشد که این روزها در ساختمان سازی استفاده می شود. این مصالح از مواد خام مانند شن، سیمان، آهک و گچ به عنوان عامل ایجاد پیوند و از آلومینیوم به عنوان عامل هوادهی در این مصالح استفاده می شود.
این بتن ضمن پروسه تولید، در قالب های بزرگی ریخته می شود و در اتوکلاو با بخار ساخته می شوند. بتن ایرکلایت در برابر آتش سوزی مقاوم است و این ویژگی بارز این بتن می باشد. استفاده از ایرکلایت از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
spider tire
امروزه در ساختمان سازی از مصالح جدیدی مانند spider tire استفاده می شود. این مصالح در واقع نوعی بتن هستند که برای دیوارهای بتنی با هر نوع کاربردی نظیر دیوار حائل، خانه های بتنی، استخرها، سقف و غیره استفاده می شوند.
جمع بندی
با مطالعه این مقاله دریافتیم که صنعت ساختمان سازی بسیار تابع اصول و قوانین است. برای شروع ساخت یک ساختمان ابتدا باید زمینی را فراهم نماییم و سپس با بررسی نقشه اولیه و متناسب با آن زمین را مهیا نماییم.
پس از فراهم نمودن زمین و نقشه ساخت، برای اجرای سازه طراحی شده باید مجوز های لازم مانند پروانه ساخت گرفته شود. اما این تنها آغاز راه است و با در نظر گرفتن صحیح اصول و مراحل ساخت و ساز می توان به نتیجه مطلوب رسید.